Liz Truss had maar enkele weken nodig om het Verenigd Koninkrijk richting de financiële afgrond te duwen.
Dat mag je letterlijk nemen.
Het ondenkbare werd hardop gezegd door de Britse media: “Zonder interventie van de Bank of England zouden pensioenfondsen in faling zijn gegaan”.
Maar er werd ook gezegd dat zonder ingreep de Britse overheid het steeds moeilijker zou krijgen om zich te financieren op de financiële markten.
Het beeld wordt nu gecreëerd dat het de slechte beslissingen van Truss waren die het land in een crisis duwden maar dat is wel heel erg kort door de bocht.
Op een gegeven moment zit je als land zo diep in het financiële moeras dat er nog maar weinig van te maken valt. Je kan niet meer vooruit, noch achteruit en zakt steeds dieper weg.
Truss had de pech dat zij de hete aardappel vast had op een cruciaal moment. Of Sunak het land in een rustig vaarwater kan brengen, zal nog moeten blijken.
De snelheid waarmee de Britten op de afgrond afstevenden, heeft elders ook wat ogen geopend.
Zowel de EU, Japan als de VS hebben immers dezelfde problemen en zullen met deze realiteit geconfronteerd worden.
Larry Summers vond het in 2020 nog absurd te denken dat er een limiet zat aan de Amerikaanse schulden en beweerde stellig dat een financiële crisis hoogst onwaarschijnlijk was. Hij was van mening dat de VS de tekorten flink moest laten oplopen om de economie te redden van de dalende vraag.
Wel, die Larry Summers is plots bezorgd over een doom loop voor de Amerikaanse economie.
De VS zal in 2022 $4,4 biljoen aan inkomsten realiseren en $5,8 biljoen uitgeven. Dat geeft een tekort van $1,4 biljoen.
Dat tekort moet gefinancierd worden door het uitgeven van meer schulden. De totale schuldenlast is inmiddels opgelopen tot $31,2 biljoen.
Wat bedoelt Summers nu precies wanneer hij spreekt over een doom loop?
Het is momenteel redelijk evident dat de VS afstevent op een recessie in 2023 en dat is traditioneel slecht nieuws voor de staatsfinanciën. Het tekort neemt tijdens een recessie gemiddeld met 5% van het BNP toe, hetgeen het deficiet met $1,3 biljoen doet toenemen.
En dan is er nog de stijgende rente, inmiddels ongeveer 4%. Dit jaar betaalde de VS ‘amper’ $357 miljard aan rente maar als we met een rente van 4% (of meer) rekening moeten houden, zullen die rentelasten met bijna $1 biljoen toenemen.
In plaats van een tekort van $1,4 biljoen, kijkt de VS dan aan tegen een gat van $3,7 biljoen in de begroting.
Men zal dus steeds grotere tekorten moeten financieren via de financiële markten, hetgeen de rente hoger duwt en die hogere rente wurgt dan weer de economie.
Rentes stijgen … economie krimpt … tekorten exploderen.
Dat is in een notendop Larry Summer’s doom loop.